Update: AI-risico’s in crisistijd en de mensen die het verschil maken

De zomer stond bol van nieuwe ontwikkelingen in crisiscommunicatie: van AI-gegenereerde nep-persberichten die razendsnel voor verwarring zorgden, tot onze internationale samenwerking met het Crisis Ready Institute in de VS. En intussen groeide ons eigen team verder met nieuwe gezichten. In deze nieuwsbrief nemen we je mee langs deze trends, stappen en mensen.

🟠 Nieuwe trend: AI-gegenereerde nep-persberichten

Deze zomer dook een nieuw fenomeen op: hyperrealistische, AI-gegenereerde nep-persberichten die zich sneller verspreiden dan de waarheid. Ze zien er professioneel uit, circuleren via X en WhatsApp, en veroorzaken verwarring bij zowel publiek als media. Hieronder drie voorbeelden uit de afgelopen maanden – en wat je daarvan kunt leren.

Tomorrowland brand
Op 16 juli vloog het iconische Mainstage van Tomorrowland (België) in brand, slechts twee dagen voor het festival. Gelukkig raakte niemand gewond en ging het evenement door zoals gepland. Toch circuleerde er binnen een uur een vals persbericht waarin stond dat het festival volledig was afgelast. Het bericht zag er strak en professioneel uit – bijna leerboek-crisiscommunicatie – maar bleek volledig nep.

Astronomer CEO
Tijdens een Coldplay-concert in Boston verscheen Astronomer-CEO Andy Byron met een collega op de kiss cam. De beelden gingen viral. Kort daarna dook een vals persbericht op waarin de CEO zogenaamd diep door het stof ging richting zijn familie, team en zelfs Coldplay citeerde. Diverse media namen het bericht over, totdat duidelijk werd dat het door AI was gegenereerd.

Aardbeving Kamtsjatka
Op 29 juli veroorzaakte een aardbeving met een kracht van 8,8 tsunamiwaarschuwingen in de Stille Oceaan. Terwijl officiële instanties het alarm in stand hielden, verschenen er AI-gegenereerde berichten die te vroeg het sein ‘veilig’ afgaven. Zelfs AI-systemen zoals Grok en Google’s AI Overviews namen deze claims over, met verwarring, verkeerschaos en gevaar voor levens tot gevolg.

Wat dit ons leert
Neppersberichten zijn niet alleen overtuigend geschreven, ze worden ook razendsnel geproduceerd en verspreid door AI. De klassieke ‘gouden uur’-regel in crisiscommunicatie is daarmee verschoven naar minuten. Het bekende OODA-loopmodel (Observe, Orient, Decide, Act) moet sneller doorlopen worden dan de tegenpartij.

Wat te doen:

  • Claim binnen seconden het narratief met een eerste verklaring via website, X, WhatsApp en perslijst.
  • Verkort je OODA-loop: monitoren → detecteren → besluiten → reageren.
  • Zet AI in tegen AI: gebruik het voor snelle omgevingsanalyses, factchecking en het opstellen van tegenboodschappen.

🟠 Internationale stap: samen met Crisis Ready Institute ontwikkelen we Crisis Ready AI

De wereld van crisiscommunicatie krijgt er een internationale dimensie bij. Samen met het Crisis Ready Institute van Melissa Agnes (VS) werken we aan een nieuwe uitbreiding van AI4Cri: Crisis Ready AI.

Melissa is auteur van het invloedrijke boek Crisis Ready en wereldwijd een toonaangevend expert op het gebied van crisiscommunicatie en leiderschap. Ze adviseerde eerder organisaties variërend van Fortune 500-bedrijven tot overheidsinstanties zoals NATO en het Pentagon. Met haar instituut helpt ze organisaties wereldwijd om niet alleen door crises heen te komen, maar er juist sterker uit te komen.

Deze zomer hebben we niet stilgezeten: Tom vloog naar New York om deze samenwerking te beklinken. Daarmee zetten we niet alleen een grote stap vooruit, maar maken we AI4Cri ook toegankelijk voor het Amerikaanse publiek.

Wat maakt Crisis Ready AI bijzonder?
Naast de bestaande mogelijkheden van AI4Cri voegen we een nieuwe laag toe: emotionele intelligentie. Daarmee helpt de tool organisaties om sneller, empathischer en professioneler te reageren tijdens een crisis.

Concreet ontwikkelen we twee nieuwe outputvelden:

  • Emotional Intelligence Response Plan – gericht op het inspelen op emoties van stakeholders.
  • Leadership Self-Awareness Tool – gericht op de emoties en zelfreflectie van de professional zelf.

Zo ondersteunen we organisaties niet alleen in wát ze communiceren, maar ook in hóe ze dat doen. Want juist in crisistijd maakt empathie het verschil.

🟠 Even voorstellen: Maurits Koster & Yildiz Jonkers

We stellen ze graag aan je voor: twee van de nieuwe gezichten binnen ons team van trainers. Deze week is het de beurt aan Maurits Koster – hij verzorgt bij ons de mediatraining bij crisissituaties en aan Yildiz Jonkers – zij verzorgt de Teamtraining Crisiscommunicatie en de Training Strategisch Adviseren.

Maurits is gespecialiseerd in communicatie, presenteren en mental fitness. Hij helpt mensen op alle niveaus om met meer overtuiging én ontspanning voor de camera of het publiek te staan – ook als de druk hoog is. Zijn aanpak draait om leiderschap, authenticiteit en verbinding. Dat is precies wat je nodig hebt als je als woordvoerder of bestuurder het woord moet voeren tijdens een crisis.

Naast zijn werk als trainer en coach, staat Maurits ook zélf regelmatig op het podium. Met zijn cabareteske mental fitness masterclass brengt hij thema’s als veerkracht, doelen stellen en zelfvertrouwen op een luchtige, rake manier tot leven – in het theater én in organisaties.

Een les die hem is bijgebleven:
“Ik speelde laatst in het theater en zag de hele voorstelling iemand heel boos naar me kijken. Dat was niet goed voor mijn zelfvertrouwen op dat moment. Ik had er last van. Later na de voorstelling kwam hij naar me toe en gaf me een compliment. Hij had genoten! De les die ik toen leerde: je hebt geen idee van wat je publiek denkt, dus daar moet je niets aan verbinden. Eerst verbinden met jezelf, dan met je verhaal en van daaruit met je publiek.”


(Crisis)communicatieprofessionals uit de kop van Noord-Holland (en omstreken) zullen haar ongetwijfeld al kennen: Yildiz heeft zo’n twintig jaar ervaring als communicatieadviseur bij de overheid. Via een piketfunctie als Hoofd Crisiscommunicatie en Communicatieadviseur ROT bij een veiligheidsregio rolde ze het crisiscommunicatievak in. Sinds 2020 werkt ze freelance als strategisch adviseur en trainer crisiscommunicatie, daarnaast is ze actief als omgevingsanalist én examinator voor verschillende crisiscommunicatiefuncties.

Wat je van haar kunt verwachten?
Vakkennis, enthousiasme én een aanstekelijke energie – Yildiz is (bijna) altijd vrolijk!

Wat deelnemers over haar trainingen zeggen:
· “Rustige heldere uitleg met veel praktische handvatten.”
· “Goeie training met veel praktijkinfo en ruimte voor eigen inbreng.”
· “Leuke vlotte presentatie en begeleiding.”

Een moment dat is blijven hangen:
Tijdens het voorstelrondje in een training vroeg Yildiz aan de deelnemers of ze zelf ooit een ramp of crisis hadden meegemaakt in hun werk of privé. Er was ooit een deelnemer die beweerde nog nooit een ramp of crisis meegemaakt te hebben. Na wat doorvragen kwam er heel droog uit: “Nou ja, ik was in 2011 in Christchurch in Nieuw-Zeeland tijdens de aardbeving daar.”

Tot de volgende update!
In de tussentijd kun je altijd bij ons terecht voor vragen, een demo of een training.