“Fouten maken mag. Niet leren van je fouten mag niet.” Een mooie les van oud-generaal Peter van Uhm in de podcast Veldheren. Aflevering #6 van deze podcast-serie ging over leiderschap. Daarin kwam het begrip ‘auftragstaktik’ aan bod. Hierin hoorde ook veel tips die ik vaak geef aan mensen die leiding geven aan een crisisteam of crisiscommunicatieteam.
Het Pruisische leger introduceerde Auftragstaktik. Dit kwam voort uit de lessen van de Eerste Wereldoorlog. Daarin stond het front muurvast en kon een generaal (veldheer) niet langer het geheel overzien. Door vrijheid van handelen te geven aan lagere rangen konden officieren in het veld zelfstandig besluiten nemen. Niet langer kwamen de orders van boven en moesten deze strikt worden uitgevoerd. De hogere commandant gaf wel het ‘wat’ en ‘waarom’ mee, maar niet het ‘hoe’.
Door deze vrijheid van handelen werd het Duitse leger in de Tweede Wereldoorlog veel flexibeler en slagvaardiger. Waar de Fransen onverwachte gebeurtenissen doorgaven aan de (lange) lijn en moesten wachten op een antwoord, konden de Duitsers direct schakelen.
Hetzelfde zien we nu terug bij de oorlog in Oekraïne. Het Russische leger heeft geen vrijheid van handelen en is hiërarchisch. Het Oekraïense leger geeft mandaat en vertrouwen aan de onderofficieren. Dit verklaart volgens experts ook het succes van Oekraïne en de vele problemen bij Rusland.
Wie mijn updates vaker leest, herkent in Auftragstaktik vast ook elementen van Agile. En zoals ik steeds vaker ontdek zitten er veel raakvlakken tussen Agile en hoe het leger werkt. Het doel is uiteindelijk steeds om snel op veranderingen te kunnen inspelen en wendbaar en veerkrachtig te zijn.
Bij crisiscommunicatieteams zeg ik (en een aantal collega’s) ook altijd: geef professionele ruimte en vertrouwen. Geef mandaat en vrijheid van handelen. Bespreek op het strategisch niveau (bijvoorbeeld crisisbeleidsteam) wel het ‘wat’ en ‘waarom’ maar niet het ‘hoe’. Bij communicatie zijn het ‘hoe’ de boodschappen en middeleninzet, dat is de operatie en daar moet het strategisch niveau zich niet mee bemoeien.
In de Methode Crisiscommunciatie 3.0 heb ik daarom ook een hoofdstuk gewijd aan scheiden van het ‘wat’ en het ‘hoe’ en het geven van vertrouwen en verantwoordelijkheid aan je crisisteam.
Mocht je meer hierover willen weten, luister dan vooral de podcast Veldheren #6. Ik vond het erg inspirerend over leiderschap en ook goed toepasbaar voor crisismanagement en crisiscommunicatie.