De honden in de Pixar film ‘Up’ (2009) kunnen praten. Maar ze zijn ook heel snel afgeleid, als ze een eekhoorn zien. Tijdens hun gesprekken vallen ze soms stil en kijken alle honden plotseling een andere kant op en roepen ‘Squirrel!’.
Een oud-collega bij de gemeente Amsterdam kon die grap goed imiteren. Als ze merkte dat je tijdens een gesprek afgeleid was, riep ze halverwege haar zin ‘squirrel!’. Dat hebben wij thuis ook overgenomen, dus zodra iemand in huize Compaijen is afgeleid door iets in de omgeving klinkt het ‘squirrel’.
Het is een mooie metafoor geworden voor ‘afgeleid zijn’. En in crisisteams en crisiscommunicatieteams zie ik dat regelmatig eekhoorns voorbijkomen. In trainingen laat ik fragmenten zien van (fictieve) crisisteams waarbij je kunt zien hoe snel een team plotseling allemaal op een ander onderwerp springt.
Dat gaat meestal als volgt: het team is goed bezig om een analyse te maken van de situatie, ze komen langzaam tot de kern. Ik zie hoe ze de (goede) prioriteiten gaan stellen, en dan komt bijvoorbeeld plotseling een woordvoerder binnenlopen die zegt ‘de pers vraagt nu of er ook een persconferentie komt?’. En vaak gaat het team dan verder met een persconferentie, in plaats van het vorige onderwerp goed af te handelen.
Het fijne van de term ‘squirrel’ is dat als je het kent, het meteen de hele lading dekt en je het ook kunt gebruiken om elkaar scherp te houden. Als ik organisaties of mensen vaker getraind heb, kan ik nu makkelijk zeggen ‘wees niet als de honden in Up’ of ‘dat was weer een ‘squirrel’ moment’.
Om te voorkomen dat je achter eekhoorns aanrent is het belangrijk dat de voorzitter of teamleider alert is op deze situaties en ook strak het overlegproces blijft leiden; dat de secretaris (of assistent) stevig in de schoenen staat en een interventie durft te doen; en dat je alles wat besproken wordt zo goed mogelijk visualiseert aan de muren.
In het najaar bied ik de nieuwe online training ‘Proces coördineren’ aan waarin ik alles deel over hoe je als crisisteam zo effectief mogelijk kunt werken. Via deze updates houd ik je op de hoogte.
Tom Compaijen
Compaijen C&C – Klaar voor elke Crisis